سید حسین رضوی | عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی بوشهر و رئیس انجمن آزمایشگاه های همکار آزمون و واسنجی استان بوشهر
بوشهر ۲۴: از گذشته‌های دور تا روزگار فعلی، کلمه “جنوب”، نماد فقر و نابرابری بوده و سخن گفتن از جنوب شهر، جنوب کشور، جنوب جهان و جنوب هر منطقه و محله‌ای، سخن از محرومیت و توسعه نیافتگی بوده است. شاید برای مردم بوشهر که در جنوب ایران زندگی می‌کنند، این موضوع، نه یک ادای روشنفکری یا داستانی درباره دیگران باشد بلکه داغی در دل و بغضی در گلو است که با خود به این سو و آن سو می‌کشانند.
آنچه این مردم، سال‌هاست که دیده‌اند و می‌بینند، مناطق وسیع از مجموعه‌های نفت، گاز و پتروشیمی است، کشتی‌هایی است که در صف تخلیه و بارگیری در دریا لنگر انداخته‌اند یا کانتینرهایی است که هر روز از دروازه گمرکات شهرها و بنادر، وارد و خارج می‌شوند و مگر می‌شود که یک جنوبی از خود نپرسد که سهم ما از اینها چیست؟! در اوج تحریم‌های کشور و ناترازی‌ها، هنوز صنعت نفت، گاز و پتروشیمی با همه موانع و بی‌تحرکی بسیاری از ظرفیت‌هایش، در جریان است تا بلکه کشور عزیز ایران از پای نایستد و به حرکت خود ادامه دهد. اما همچنان این سوال باقی است که این همه ثروت و صنعت کجا و این اوضاع اقتصادی مردم کجا؟!
از سوی دیگر، تردیدی وجود ندارد که فرار از دام توسعه نیافتگی، فقر و نابرابری ممکن نخواهد شد جز آنکه ورای عملکرد دولت‌ها، افراد و نهادهایی از جنس خود مردم در قالب بازار، بنگاه‌ها و کسب‌وکارها به اتکای مسئولیت اجتماعی شرکتی و اخلاق کسب‌وکار پای در وادی مقابله با فقر و نابرابری بگذارند.
به این منظور ضرورت دارد تا فعالان اقتصادی و بخش خصوصی، به بازتعریف نقش خود در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی پرداخته و در این آوردگاه صنعتی، تلاش کنند تا در آزمونی تازه پا نهاده و هم بستری برای تحرک و رشد اقتصاد استان بوشهر و هم عاملی برای مقابله با فقر و نابرابری باشند.
به‌نظر می‌رسد برای تحقق این امر، صرف نظر از توجه به وظایف دولت در بهبود محیط کسب‌وکار استان و ایجاد بستر برای ورود بنگاه‌های بخش خصوصی در این صنعت، توجه به چندین پیشنهاد معطوف به عملکرد بخش خصوصی بومی راهگشا خواهد بود:
الف: بخش خصوصی استان، در حوزه تجارت و بازرگانی، بایستی دست از ترخیص‌کاری برداشته و خود به بازرگانان تخصصی محصولات صنعت نفت، گاز و پتروشیمی تبدیل شوند چراکه سال‌هاست، سهم مردم استان از بخش بازرگانی، صرفا ترخیص‌کاری بوده و در این بین نسبت به صادرات محصولات این صنعت توسط بازرگانان بومی استان غفلتی بزرگ شده است.
ب: ضرورت دارد تا بر صنایع پایین دستی نفت، گاز و پتروشیمی تمرکز شده و تولید محصولاتی که ماده اولیه آنها از پتروشیمی‌های استان تامین می‌شود، در دستور کار قرار گیرد. متاسفانه سال‌هاست که ماده اولیه از بوشهر به سایر استان‌ها و کشورها می‌رود و سپس در قالب محصولاتی با ارزش افزوده بالا برای تولیدکنندگان آنها به استان بازمی‌گردد و در این بین سهم استان بوشهر از این صنعت، تنها در قالب خام فروشی باقی مانده است.
ج: ضرورت دارد تا همه شرکت‌ها، پیمانکاران و ارائه دهندگان خدمات مختلف همچون خدمات حمل و نقل و ترابری، صنایع آزمایشگاهی و حوزه بازرسی، خدمات تراشکاری، برشکاری، جوشکاری و سایر خدمات، تلاش کنند تا در وندور لیست این صنایع وارد شده و سهم مناسبی از گردش پول در این صنعت را به خود اختصاص دهند.
د: ضرورت دارد تا در این آوردگاه، فعالان بخش خصوصی در نظام آموزش عمومی و آموزش عالی نیز به حمایت از مردم برخیزند و با توسعه آموزشگاه‌های مهارتی، دانشگاه‌های علمی و کاربردی، هنرستان‌های همجوار صنعت و مدارس فنی و حرفه‌ای، معطوف به نیازهای مهارتی این صنعت، نیروی انسانی توانمند و صاحب مهارت را تربیت نمایند. بی‌تردید، عامل موفقیت و پایداری کسب‌وکارهای بخش خصوصی در این صنعت، دسترسی به نیروی انسانی دارای مهارت بومی خواهد بود که بتواند با نابسامانی‌های زیرساختی استان در گام اول کنار بیاید و خود عاملی برای ارتقای زیرساخت‌های جذب و نگهداشت منابع انسانی کارآمد در سال‌های بعد باشد.
ه: با توجه به نیاز بسیار شدید به محصولات مصرفی در صنعت نفت، گاز و پتروشیمی، بخش خصوصی استان بایستی در قامت تولیدکننده یا فرانچایزینگ، سهم مناسبی را برای خود در این بخش تعریف نماید. بی‌تردید، بهترین کارگزاران ارائه خدمات به این صنایع، بخش خصوصی بومی و محلی همین استان هستند چراکه هیچ‌کس همچون مردم استان، آمادگی لازم را برای زندگی در جوار این صنایع نخواهد داشت. نیازی به تاکید نیست که سیاستگذاران نیز در راستای حفظ و نگهداشت جمعیت در این نواحی به دلیل ملاحظات امنیتی، بایستی از این موضوع استقبال نمایند.
در دوره فعلی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان بوشهر و انجمن آزمایشگاه¬های همکار آزمون و واسنجی استان، تمام تلاش اعضا آن بوده است تا دو هدف رونق اقتصادی و مقابله با فقر و نابرابری را در کنار هم برای مردم استان بوشهر به ارمغان آورند و در این مسیر، نقش برجسته صنعت نفت، گاز و پتروشیمی غیر قابل انکار است و به همین دلیل، رویکردها و پیشنهادات بالا ارائه شده است.
به همین منظور بوده که شرکت‌های فعال در حوزه خدمات آزمایشگاهی و حوزه بازرسی سعی نموده‌اند تا با رونق بخشیدن به یک حلقه از زنجیره ارزش تولید و تجارت استان بوشهر، یعنی ارائه گسترده خدمات آزمایشگاهی و بازرسی، عاملی برای رونق سایر بخش‌های اقتصاد باشند و در این مسیر نیز هیچگاه از نقش مسئولیت اجتماعی خود غافل نبوده‌اند. امروز، فعالان اقتصادی و بخش خصوصی استان بوشهر، این آمادگی را دارند تا با مطالبه سهمی بزرگتر از صنعت بومی استان بوشهر، گامی بلند برای رونق و آبادی جنوب کشور بردارند.